Çeviri: Sinan Aliş & Reading and Translation in Science – II Bahar-2019 Öğrencileri

 Görüntüde NASA’nın 2024’te Ay’ın yüzeyine indirmeyi düşündüğü uzay aracı görülmektedir. ©NASA

13 Mayıs 2019 Pazartesi akşamı NASA yöneticisi Jim Bridenstine, NASA’nın insanları yeniden Ay’a götürecek uzay aracının adını açıkladı: Artemis. Apollo’nun ikiz kardeşi olan ve çoğunlukla Ay’la ilişkilendirilen Yunan tanrısının adının verilmesi oldukça anlamlı.

İdari tarafta, Bridenstine NASA’nın programı hemen başlatabilmek için ABD Kongresinden ek olarak 1.6 milyar USD bütçe isteyeceğini açıkladı. Her ne kadar Trump yönetimi 2024’te insanları yeniden Ay’a göndereceklerini söylese de, NASA bu iddialı Artemis programı için henüz tam bir bütçe hazırlamadı.

Bridenstine, projenin NASA’nın yıllık olağan bütçesinin dışında 8 milyar USD’lık bir yük getireceği yönündeki haberlerin doğru olmadığını söyledi ve herhangi bir rakam vermekten kaçındı. Bununla birlikte, Donald Trump Ay’la ilgili planları için NASA bütçesinde 1.6 milyar USD’lık bir artış yapılacağını Twitter üzerinden duyurdu.

Bu bütçenin Kongre tarafından onaylanması gerekiyor ancak bu artış için üyelerin çoğunluğunun destek verip vermedikleri bilinmiyor. Bu ek bütçe için kaynaklar belirtilmedi ve diğer yandan Beyaz Saray’ın genel bütçe talebinde bir artış olmadı. Bridenstine gereken bu bütçenin diğer NASA projelerinden kesinti yapılarak oluşturulmayacağını vurguladı.



 Yaklaşık 50 yıldan sonra, NASA önümüzdeki beş yıl içinde insanları yeniden Ay’a götürmeyi hedefliyor. ©NASA

Bu Ay programı için tek zorluk para değil. NASA için uzay aracı üreten ve uçuşları gerçekleştiren SpaceX ve Boeing şirketleri, Uluslararası Uzay İstasyonu’na mürettebatlı uçuşlarla ilgili teknolojik zorluklar yaşıyorlar. Ayrıca, NASA’nın derin uzaya astronot göndermek niyetiyle tasarladığı Orion aracının üretiminde de gecikmeler yaşanıyor. Bunlara ek olarak, NASA’nın hali hazırda uzaya yük götürebilecek ve insanları Ay’a bırakabilecek bir aracı bulunmuyor ve bu tür araçların geliştirilmesi sürekli gecikiyor. Geçenlerde Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, uzay uçuşları şirketi Blue Origin’in bir Ay iniş aracı geliştirdiğini ve bu konuda NASA’ya yardım edebileceklerini açıkladı. 

Daha da fazlası, NASA’nın elinde Ay keşfinde kullanılabilecek uzay giysileri yok ve 1.6 milyar dolarlık bütçe içinde bu tür bir araştırma ve geliştirmeye para ayrılmamış durumda. 2024’te (Trump’un olası ikinci döneminin sonunda) insanları ve hatta Bridenstine’ın vurguladığı gibi bir kadını bu kadar kısa zaman içinde Ay yüzeyine indirmenin önündeki engeller çok büyük. 

​

Apollo uzay araçlarının Ay’da iniş yaptığı konumlar. ©NASA

Başarılı olunup olunamayacağı büyük ölçüde istenen bütçenin amaçlara uygun olup olmadığına ve Kongre tarafından onaylanıp onaylanmayacağına bağlı. Eğer bunlar gerçekleşirse, Artemis, insanoğlunun uzayı keşfinin şanlı tarihinde Apollo’nun yanında yerini alacak. Ancak Apollo’nun aksine Artemis büyük ihtimalle insanların Ay’da daha kalıcı olabilmelerini sağlayacak.