Seminer: "Çift yıldızlarda evrimsel süreçler: Açısal momentum kaybı, madde kaybı ve dinamo, çekimsel sürtünme ve manyetik frenleme, çekim dalgaları"

Konuşmacı: Prof. Dr. Kadri Yakut

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü

Tarih: 4 Mayıs 2017, 13.30

Yer: Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü - Küçük Amfi 1

Özet: Tek yıldızların evrimi, başta kütle olmak üzere kimyasal bolluk, karışım uzunluğu, dönme gibi birçok öğeye bağlı iken; çift olma durumunda yıldız evrimi önemli ölçüde farklılıklar sergiler. Çift sistemleri çalışarak; açısal momentum problemi, madde aktarımı, madde kaybı, dinamo süreci, konvektif fırlatma ve çekim sürtünmesi gibi birçok fiziksel süreci çalışmak ve test etmek mümkündür. Bu konuşmada, ilk olarak elde ettiğimiz standart Güneş modeli sunulacak daha sonra H-R diyagramının farklı bölgelerinde bulunan genç ve evrimleşmiş galaktik ve SMC üyesi çift yıldızlara ilişkin yeni elde ettiğimiz modeller sunulacaktır. Tek ve çift yıldız evriminde önemli olan mekanizmalar örneklemeler ile tartışılacaktır. Bu bağlamda çok sayıda çift sistem (Capella, Mintaka, Kitalpha, zeta Aur, o Leo, RZ Eri, AI Phe vb.) için elde ettiğimiz evrim modelleri ile gözlemsel sonuçları karşılaştırıldı ve sonuçlardan bazı öngörülerde bulunuldu. Son olarak sıkışık bileşene sahip yakın çift sistemlerin (ör. X-ışın çiftleri) evriminde çekim dalgalarının gözlemsel öngörülerine ilişkin elde edilen sonuçlar sunulacaktır.